We wcześniejszym wpisie informowałem o szczegółach dotyczących bazy końcówek szachowych. Teraz przyszła pora na zasadnicze uzupełnienie, które przedstawiam poniżej.
lichess.org to darmowy serwer szachowy typu open source, zasilany przez wolontariuszy i darowizny, dostępny również w języku polskim.
W 2010 roku Thibault Duplessis rozpoczął pracę nad Lichess jako projekt hobbystyczny. Witryna była na początku prosta, nawet nie sprawdzająca, czy ruchy są legalne. Zrobił witrynę open source, co oznacza, że każdy może czytać kod źródłowy i wnieść wkład. Stopniowo strona była ulepszana i gromadziła użytkowników jako entuzjastyczną grupę ochotników, którzy pomagali Thibault w tworzeniu i utrzymywaniu witryny.
Dzisiaj użytkownicy Lichess grają ponad milion partii dziennie. Lichess to jedna z najpopularniejszych stron szachowych na świecie, pozostająca w 100% darmowa. Większość „bezpłatnych” witryn utrzymuje się ze sprzedaży reklam lub danych użytkowników. Inni robią to, udostępniając wszystkie dobre rzeczy za odpłatnością. Lichess nie robi żadnej z tych rzeczy i nigdy tego nie zrobi. Bez inwestorów żądających zysków, pracownicy Lichess mogą skupić się na ulepszeniu strony jako ich jedynego celu.
Pomimo skromnego pochodzenia Lichess, granie w szachy nie jest jedyną rzeczą, którą możesz zrobić na Lichess. Po ukończeniu gry możesz poprosić o analizę komputerową przy użyciu najnowszego silnika szachowego Stockfish i uczyć się na błędach lub porównać grę z ogromną bazą danych partii mistrzów szachowych. Możesz oglądać najlepszych zawodników walczących na żywo i omawiać grę ze znajomymi; nawet mistrzowie świata grają na Lichess! Gracze, którzy chcą podnieść swój poziom, mogą wynająć trenera i korzystać ze wspólnych „badań” w czasie rzeczywistym, aby dzielić się partiami, pozycjami, wariantami z komentarzami i czatować.
Witryna wielkości Lichess wymaga wielu osób do jej utrzymania. Wymaga również pieniędzy na opłacenie serwerów i innych usług hostingowych. Liczbę osób, które przyczyniły się do tych rzeczy, trudno dokładnie policzyć, ale można je podzielić na następujące kategorie:
- Lichess nie istniałby bez tysięcy godzin poświęconych przez wolontariuszy, zarówno programistów, którzy tworzą nowe funkcje i / lub naprawiających błędy, a także naszego zespołu administracyjnego, który nadzoruje witrynę i pomaga w długoterminowej wizji.
- Patroni zapewniają stały strumień dochodów na naszą stronę, wystarczający do obsługi naszych serwerów i obsługi wydatków.
- Wreszcie, gracze, którzy przychodzą do Lichess, aby się zabawić, zrelaksować i uczyć, bez których to wszystko byłoby bezcelowe!
Bazy 7-bierkowe zostały ukończone rok temu w dniu 2018-08-19 (po 5 miesiącach pracy) i są już dostępne, również do ściągnięcia. Wielkość bazy to około 18 TB i jest prawie 6-krotnie mniejsza niż baza Łomonosowa o pojemności 100 TB.
Po raz pierwszy bazy końcówek 7-bierkowych zostały obliczone w 2012 roku (w ciągu 6 miesięcy) na Wydziale Informatyki (Computer Science department) na Uniwersytecie Moskiewskim. Obliczenia zostały przeprowadzone przez superkomputer nazywany Lomonosov, dlatego też zostały one nazwane bazami końcówek Łomonosowa.
Do tej pory jedynym sposobem uzyskania dostępu do darmowej bazy końcówek 7-bierkowych było skorzystanie z aplikacji pracującej pod systemem Android.
Już najwyższy czas przestawić się, przynajmniej mentalnie, na jej wykorzystanie w swoich partiach, gdyż Kongres ICCF 2019 w Wilnie (Litwa) zdecydował prawie jednogłośnie o stosowaniu końcówek 7-bierkowych w turniejach ICCF (2019-019 Allowing Claims Based on the 7-Piece Endgame Tablebase) począwszy od 2020-01-01. Czyli to co proponowałem już 2 lat temu, tym razem znalazło akceptację delegatów. W pozycjach 8- i więcej bierkowych nadal obowiązuje zasada 50 posunięć (bez bicia lub ruchu pionkiem).
Należy jednak pamiętać, że jest zasadnicza różnica pomiędzy bazami Lichess (Syzygy) oraz Łomonosowa.
- Mianowicie ta pierwsza stosuje zasadę DTZ (distance to zeroing), która oznacza odległość do zerowania licznika dla zasady 50 posunięć. Bazy Syzygy nie mają na celu najszybsze zamatowanie, ale raczej najszybszy sposób na uzyskanie zwycięskiego posunięcia (bicia lub ruchu pionkiem lub dania mata).
- Natomiast ta druga stosuje zasadę DTM (depth to mate), czyli ilość posunięć do mata.
Zależność pomiędzy zasadami to DTZ >= DTM. Nie zmienia to jednak faktu, że jeśli partia jest wygrana to w obu przypadkach jest wygrana, podobnie jest jeśli partia jest remisowa to w obu przypadkach jest remisowa.
Obie bazy mają też przyjęte pewne założenia i stąd ograniczenia (mogą to być roszada, bicie w przelocie, czy promocja).
Dostęp do 7-bierkowej bazy końcówek:
- Lichess – darmowy dostęp do serwera z bazą
- Lomonosov Tablebases – darmowa aplikacja pracująca pod systemem Android (opis aplikacji pod linkiem tutaj)