Akiba RUBINSTEIN (12.12.1882-15.03.1961)
Polski szachista pochodzenia żydowskiego, jeden z czołowych zawodników świata w pierwszych dekadach XX wieku, związany z Łodzią. Uzyskał prawo do meczu o mistrzostwo świata z Emmanuelem Laskerem, ale plany te pokrzyżował wybuch I Wojny Światowej. System rankingowy Chessmetrics klasyfikuje Polaka jako nr 1 na świecie w latach 1912 – 1914.
W 1912 roku jako trzydziestolatek osiągnął niebywały sukces. W jednym roku wygrał kolejnych pięć wielkich międzynarodowych turniejów: w San Sebastian, Pieszczanach, Wrocławiu (mistrzostwa Niemiec), Warszawie i Wilnie. Aby uczcić ten wielki wyczyn, rok 2012 został ogłoszony przez Europejską Federację Szachową Rokiem Akiby Rubinsteina.
Polski Związek Szachowy podjął decyzję o złożeniu hołdu wielkiemu polskiemu szachiście. Tak powstała praca zbiorowa [„Akiba Rubinstein współcześnie„] opatrzona wstępem prof. Tadeusza Wolszy z komentarzami do wybranych przez Tomasza Lisowskiego partii Akiby Rubinsteina. Partii zarówno tych najsłynniejszych, o których mówią wszyscy szachiści jak i tych, które mają największe znaczenie dla teorii otwarć i końcówek. Partii, które mimo upływu lat nadal mogą być materiałem szkoleniowym dla młodzieży i pomocą dydaktyczną dla trenerów.
Komentarze te opracowali wybitni współcześni polscy szachiści i trenerzy. Format A5, 264 strony, 30 zdjęć, 55 partii.
===
Na YouTube można obejrzeć biografię Akiby Rubinsteina, w tym początki polskich szachów, którą opracowała Jessica Fischer w oparciu o pomoc jej kolegów z chessgames.com oraz podstawowe źródła takie jak Anita Sikora: „Akiva Rubinstein” i Tomasz Lissowski: „Vistula miesięcznik szachowy”. Narratorem jest Richard Dewoskin:
- Akiba Rubinstein and Polish Chess 1/3
- Akiba Rubinstein and Polish Chess 2/3
- Akiba Rubinstein and Polish Chess 3/3
Wyniki turniejowe Rubinsteina są zestawione na stronie „Rubinstein’s Tournament Results„.
Okazuje się, że Rubinstein nigdy nie przegrał żadnego meczu!
===
Rubinstein w Polanicy po raz 48 – kartka otrzymana od pana Zenka Kaźmierczuka
W artykule zamieszczonym na stronie Amerykańskiej Federacji Szachowej (The United States Chess Federation – USCF) zatytułowanym „AKIBA RUBINSTEIN POSTAL” z dnia 09.07.2011 Alex Dunne pisze o partii korespondencyjnej rozegranej przez Akibę Rubinsteina w 1897 roku (również portal chessgames.com opisuje partię jako korespondencyjną), a więc w wieku 16 lat, kiedy to porzucił naukę w jeszybocie (wyższej szkoły talmudycznej) i wybrał karierę zawodowego szachisty. Jako źródło przywołuje on książkę „The Life & Games of Akiva Rubinstein” (vol.1 Uncrowned King -wyd.1-1994, wyd.2-2006, vol.2 The Later Years -wyd.2-2011), której autorami są John Donaldson i Nikolay Minev. Jednakże Tomasz Lissowski w swoim felietonie „G. Bartoszkiewicz – mniej nieznany” przywołuje tą partię, ale już nie wspomina on o partii korespondencyjnej, a jako rozegranej w Białymstoku w 1901 lub 1902. Jako źródło podaje on artykuł IM Jana Teplitsky’ego pt. „Akiba Rubinstein Revisited” (miesięcznik „Chess Life” 2002, z. 12, s. 772-774).
Co do umiejscowienia w Białymstoku, to niekoniecznie musi być sprzeczność, gdyż przeprowadził się tam z całą rodziną i stawiał tam pierwsze kroki, co wyjaśnia sam Tomasz Lissowski. „Pamiętamy, że Rubinstein, po opuszczeniu rodzinnych Stawisk w guberni łomżyńskiej, a przed udaniem się do polskiej Ziemi Obiecanej czyli Łodzi (co nastąpiło około roku 1903), stawiał pierwsze kroki w karierze szachowej w Białymstoku. Może więc należy szukać na mapie w pobliżu Białegostoku? Przypuszczenie było słuszne. Starosielce to dziś najbardziej wysunięta na zachód dzielnica Białegostoku, ale kiedyś samodzielna osada, posiadająca od 1919 roku własne prawa miejskie.”
Jest prawdopodobne, że partia ta mogła zostać rozegrana korespondencyjnie, gdyż tylko takie partie Bartoszkiewicza są znane, tym bardziej że „zwyczajowo nazywany jest pierwszym partnerem lub nawet pierwszym nauczycielem szachowym Akiby Rubinsteina„. Niewątpliwie spotykali się bezpośrednio i początkowo Rubinstein nawet przegrywał z Bartoszkiewiczem, który był wtedy najsilniejszym szachistą w Białymstoku. Posunięcia niekoniecznie musiały być wysyłane pocztą (jak niektórzy z góry zakładają), a mogły być przekazywane osobiście podczas bezpośrednich spotkań (lub w jakikolwiek inny sposób). Dlatego pozwolę sobie nie zgodzić się z kategorycznym stwierdzeniem Tomasza Lissowskiego („ex cathedra”, jak sam pisze w odniesieniu do innego autora) w felietonie „Akiva Rubinstein – niekoronowany król”, że:
„Piętnastoletniego Akiby (pardon, Akiwy) nie było stać, ze względów choćby finansowych, na zabawę w szachy za pośrednictwem carskiej poczty. To nie była partia korespondencyjna.”
Jedyna wątpliwość pozostaje co do daty.
===
===
Turniej tematyczny ICCF – wariant Rubinsteina w obronie merańskiej
W śład za Szachową Unią Europejską (ECU), która ogłosiła rok 2012 – Rokiem Akiby Rubinsteina – Polska zaproponowała na Kongresie ICCF 2011 w Finlandii turniej tematyczny, co zostało ciepło przyjęte. Tematem jest wariant Rubinsteina w obronie merańskiej (D48) – Zapisy do 01.12.2012, Start turnieju 15.12.2012. Więcej szczegółów w zakładce “Tematyczne ICCF“.
Serdecznie zapraszamy do licznego udziału, aby uhonorować jednego z najlepszych szachistów w historii, nie tylko Polski!
—————————–