Św. Teresa z Avili
[nazywana również Teresą od Jezusa, Teresą Wielką (dla odróżnienia od świętej Teresy z Lisieux zwanej Małą Tereską), Teresą Hiszpańską],
właściwie Teresa Sánchez de Cepeda y Ahumada (ur. 28 marca 1515 w Gotarrendura (Ávila) w Hiszpanii, zm. 4 października 1582 w Alba de Tormes w Hiszpanii) – hiszpańska mistyczka, karmelitanka, pisarka kontrreformacji i teolog życia kontemplacyjnego. Była pierwszą kobietą w historii Kościoła, która została Doktorem Kościoła. Była również reformatorką zakonu karmelitów i wraz ze świętym Janem od Krzyża jest uważana za założycielkę karmelitów bosych i w tym doprowadziła do rozłamu zgromadzenia Karmelitów.
W roku 1622, 40 lat po śmierci, została kanonizowana przez papieża Grzegorza XV.
Władze kościelne Hiszpanii w 1944 uznały za patronkę szachistów Świętą Teresę z Avili.
27 września 1970 roku papież Paweł VI ogłosił ją doktorem Kościoła nadając jej tytuł „doktora mistycznego”. Jej książki, w tym autobiografia, Księga Życia i jej przełomowe dzieło Twierdza wewnętrzna, są podstawową częścią literatury hiszpańskiego Renesansu, jak również mistycyzmu chrześcijańskiego i chrześcijańskiej medytacji, którą opisuje w swym ważnym dziele Droga Doskonałości.
Wspomnienie liturgiczne św. Teresy obchodzone jest w dniu 15 października.
W dzieciństwie lubiła grać w szachy z ojcem, braćmi i krewnymi a ślady tego zamiłowania pozostawiła w swych pismach religijnych („Droga do doskonałości”), gdzie rozmyślając o wierze posługuje się m. in. metaforą szachową.
Twierdziła, że szachy mają w sobie zapach… świętości!
W XVI rozdziale swojej „Drogi Doskonałości” ta hiszpańska mistyczka wyznaje przed swoimi siostrami, wśród których pełniła funkcję opatki, że pasjonuje się szachami. Przyznaje, że taka gra nie powinna mieć miejsca w klasztorze, ale w dalszych rozważaniach porównuje modlitwę do gry w szachy… przeciwko Bogu.
Św.Teresa z Ávili tłumaczyła, że szachy są zabawną metaforą gry duszy… gdzie to Bóg chce matować.
Wskazuje, że szachy są jak droga, która prowadzi duszę do Boga za pomocą modlitwy: najmocniejszym pionkiem jaki posiada gracz, jest Królowa, innymi słowy: Maryja.
Kuria diecezji drohiczyńskiej wydała zgodę na druk obrazków św. Teresy z następującą modlitwą szachisty, której autorem jest bp Tadeusz Pikus:
„Święta Tereso Wielka z Avila, Ty, która posługując się metafora szachową, ukazałaś nam drogę do doskonałości, przyczyń się za nami, abyśmy krocząc wraz z naszym Królem i Panem, Jezusem Chrystusem, po czarno-białych polach naszego życia, mogli osiągnąć wieniec zwycięstwa. Amen.”